Wanneer je lichaam overgevoelig is voor bepaald eten, resulteert dat in een voedselallergie of voedselintolerantie. De overkoepelende term hiervan is voedselovergevoeligheid. In dit artikel leggen wij je uit wat dit is en wat het advies is bij een allergie of intolerantie.
Wat is een voedselallergie?
Wanneer je een voedselallergie hebt, reageert je afweersysteem op bepaalde stoffen die in je eten zitten. Er worden door het afweersysteem antistoffen aangemaakt tegen de eiwitten die in dat eten voorkomen. Deze eiwitten kunnen dus zorg voor allergische reacties, en we noemen deze eiwitten ook wel allergenen. Bekende allergenen zijn bijvoorbeeld de eiwitten die te vinden zijn in noten of in koemelk.
Wat is voedselintolerantie?
Bij voedselintolerantie kan je lichaam op voedingsmiddelen reageren zonder dat je daar allergisch voor bent. Dit heet een niet-allergische-voedselovergevoeligheid, maar wij noemen dat een intolerantie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een lactose-intolerantie. Bij deze intolerantie kan de lactose niet goed verteerd worden. De lactose is een stof, en bij intolerantie noemen we de stoffen die deze klachten veroorzaken ‘triggers’. Dit geldt niet alleen voor natuurlijke voedingsmiddelen zoals lactose, maar ook toegevoegde middelen zoals sulfiet.
De oorzaak van voedselovergevoeligheid
Dat je lichaam overgevoelig is voor bepaalt voedsel kan erfelijk zijn. Heeft je moeder of broer bijvoorbeeld een allergie of intolerantie, dan is de kans groter dat jij deze ook krijgt. Voedselovergevoeligheid is niet makkelijk vast te stellen omdat de klachten per persoon ontzettend verschillend kunnen zijn. Daarnaast is het vaak ook zo dat de klachten ook een andere oorzaak kunnen hebben. De klachten die het meest voorkomen zijn luchtweg-, huid- en maagdarmklachten maar deze klachten kunnen natuurlijk ook andere oorzaken hebben.
Voorbeelden van klachten
- Urticaria en angio-oedeem – Urticaria, of galbulten, is een veel voorkomende huidziekte. Je hebt hierbij last van bultjes, in combinatie met heel erge jeuk en soms zelfs met pijn. Een bijzondere vorm hiervan is angio-oedeem. Hierbij kunnen er uitgebreide vochtophopingen ontstaan. Er zijn verschillende oorzaken te vinden voor deze klachten, waaronder voedselovergevoeligheid.
- Allergie in mond of keel – Je kan ook een allergische reactie krijgen in je mond of keel. Dit zijn meestal milde klachten zoals een zwelling, roodheid of jeuk in en rondom de mond. Deze verschijnselen beginnen direct na het eten van bepaalde etenswaren waar je allergisch voor bent, zoals fruit, noten, groenten of schaaldieren.
Anafylactische shock
Een anafylactische shock is een situatie die levensbedreigend is, door het gevolg van een allergische reactie in je lichaam. Dit kan een gevolg zijn van een allergische reactie op voedingsmiddelen zoals bijvoorbeeld pinda’s, sesam of fruitsoorten, maar ook een wespensteek of bepaalde medicatie kan zorgen voor deze shock. Het is belangrijk hier direct in te grijpen, omdat het anders dodelijk kan zijn.
De symptomen van zo’n shock kunnen binnen een paar minuten opkomen en vervolgens uren aanhouden. Wordt deze shock niet goed behandeld, dan kan er na 6 tot 8 uur een nieuwe shock optreden. Hierbij geldt meestal dat, hoe sneller de symptomen ontstaan, hoe ernstiger de reactie is.
Vaak is het eerste signaal een prikkelend gevoel, een metaalachtige smaak in je mond of jeuk. Vervolgens treden er vaak de volgende symptomen op, die ook tegelijkertijd kunnen komen:
- Benauwd
- Een warm gevoel, zweten
- Krampen en diarree
- Moeite met ademhalen
- Overgeven
- Urticaria (galbulten)
- Zwellingen in de keel en de mond
Bij een allergische reactie komt de stof histamine vrij. Deze stof zorgt ervoor dat de bloedvaatjes in je lichaam groter worden. Wanneer je een heftige reactie hebt, kan hierdoor de bloeddruk heel erg dalen waardoor je bewusteloos raakt. Daarnaast is het ook mogelijk dat je tegelijkertijd last krijgt van een astma-aanval.
Wil je de anafylactische shock stoppen, dan heb je een adrenaline-injectie nodig. Het is hierbij aan te raden plat op de rug te gaan liggen met de voeten omhoog en knellende kleding los te maken.
Lees ook: Wat zijn de oorzaken van tinnitus?